Intro
‘Uitverkocht!’ Luc, de toneelmeester van het plaatselijke gezelschap, lacht zijn tanden bloot. ‘Da’s ook alweer een tijdje geleden.’
‘Het werk van de duivel, ongetwijfeld,’ glimlacht Jean-Claude, sinds jaren de penningmeester van de vereniging. ‘Tenslotte spelen we Faust.’
‘Eerder het werk van onze nieuwe en jonge ploeg. Heb je gezien hoeveel studenten er zijn? Die hebben de binnenkant van dit zaaltje nog nooit gezien.’
De enthousiaste tussenkomst van Bert Carens doet beide anciens grijnzen. Ze hebben al zoveel meegemaakt. De nieuwe regisseur, die zweert bij verjonging, bij nieuw bloed, haalt zijn slag thuis. Maar zal hij ook bevestigen? Staat het stuk er? En blijft hij daarna bij hen? Nog voor Luc of Jean-Claude een kritische kanttekening kunnen plaatsen is Bert Carens alweer verdwenen. Als een bezetene draaft hij in de coulissen heen en weer tussen zijn acteurs en de technische ploeg.
‘Prima, goed zo, je bent er helemaal klaar voor, Angelina! Johan, vergeet je niet…’
Angie Vercruysse hoort haar regisseur al niet meer. Ze gluurt door het scheidingsgordijn en ziet de toeschouwers. Gek hoe hun kleine, gezellige parochiezaaltje plots zo vol kan lijken. Heel even wegen Angies voeten als lood. ‘Gewoon spelen,’ zucht ze voor zich uit. ‘Alsof je nooit iets anders gedaan hebt.’ Bert heeft het zo vaak herhaald dat het voor haar bijna een mantra geworden is.
‘Borrel?’
Verstrooid wuift Angie het aanbod van de hoofdrolspeler af. In haar gedachten overloopt ze haar openingsscène, de eerste woorden. Dat zit wel snor. Als ze in de derde scène maar niet weer in de fout gaat, zoals bij de generale. Die tweede repliek mag haar niet opnieuw ontglippen. Nog een laatste keer leest ze de tekst na. Dan klapt ze het script dicht. Haar lange, felgelakte nagels glijden over de kaft. Houden halt bij de titel.
Het rinkelen van de zaalbel doet Angie opkijken. Zo dadelijk doven de lichten. Ze staart in het gapende gat van de oude parochiezaal en haar oog valt op een grijze krullenbol achteraan. Pa. Het is het laatste herkenbare hoofd dat ze ziet voor de zaal zich in duister hult. De pikante spaghetti in haar maag komt voorzichtig in opstand. Hun laatste discussie over haar schoolresultaten staat Angie plots weer scherp voor de geest. Gelukkig heeft pa nog geen vermoeden van wat haar nieuwe rapport brengt.
‘Ready, Angelina?’
Angie knikt. Bert besteedt echt wel extra aandacht aan haar. Ze glimlacht. Noemde hij haar niet het grootste talent van deze hele bende? Dat was bijzonder leuk om te horen. En het deed haar echt wat dat het van Bert kwam. Tenslotte neemt hij deze lokale productie er gewoon bij nu hij hier woont. Als professioneel acteur-regisseur in de grootstad is Bert Carens voor dit kleine gezelschap in de provincie een absolute topper.
Angie werpt een laatste onderzoekende blik op zichzelf in de spiegel. Werkt haar make-up bij. Haar gezicht lijkt iets scherper. De spanning? Ze giechelt even. Haar ogen glijden naar omlaag. Het kostuum zit meer dan goed, doet haar borsten zelfs een ietsje voller lijken. Ach, wishful thinking! De baljurk drukt haar bolletjes enkel wat omhoog om een fraai decolleté te vormen. De bruid van de duivel moet immers een toonbeeld van sensualiteit zijn.
Achter het doek sterft het openingsapplaus weg.
De eerste tonen van de muziek worden ingezet. De hoofdrolspeler, gekleed in een lange, met hermelijn afgezette mantel die het armlastige gezelschap enkel kon huren, verleidt het publiek. Suggestief dansend beweegt hij zich voor het doek heen en weer, weet Angie. ‘Pleased to meet you, hope you guessed my name…’ En intussen opletten dat de peperdure jurk niets overkomt. Wanneer de laatste tonen van de song wegsterven, schuift het gordijn open. Beetje bij beetje komt de duistere hellekrocht van Faust tevoorschijn. Het decor geurt nog naar verf, zeker nu, onder de spots. De tot op het laatst met airbrush bijgewerkte gedeeltes zijn niet eens volledig droog.
‘Breek een been,’ fluistert één van de figuranten haar toe. De klassieke gelukswens.
De regisseur knikt. Dit is haar moment. Angie haalt diep adem.
Fragment
‘Ja, echt, het werd me plotseling allemaal helder!’ Ilona kijkt verveeld toe. ‘Glashelder!’
‘Jij…’ Met een lachje om de lippen neemt ze haar vriendin op. ‘Jij bent manisch!’ Met een soepele beweging wipt het meisje van het bed af. ‘Of de hitte stijgt je naar de kop. Hoe jij in deze kamer ooit kan slapen is me een raadsel. Het is hier subtropisch!’
Seconden later staan beiden in de helverlichte hal. Ilona duffelt zich zorgvuldig in. De op het voetpad wachtende witbruine smurrie ligt er niet bepaald uitnodigend bij. De doorzichtige portiesvan het brandglas in de deur geven bovendien aan dat er nog volop vlokken bijkomen.
‘Mijn arme voetjes…’ mompelt het volslanke meisje. Ze kan een rilling niet onderdrukken wanneer haar warm gesokte enkels in een paar kille, witlederen, halfhoge laarzen verdwijnen. ‘Ciao’kes, tot maandag, bij de Spons!’
De deur achter Ilona sluit en doet een handvol ijzige druppels in een plas uiteenspatten.
Angie zucht. ‘Why bother?’ Een uur lang heeft ze haar hart uitgestort. Een vol uur. Of Ilona ook maar een minuut aandachtig naar haar geluisterd heeft? Begrepen waar het haar om gaat? Wat voor haar echt belangrijk is? Ze zucht opnieuw. Zes jaar al zijn ze de beste vriendinnen, of iets dat daarvoor moet doorgaan. ‘We hebben elkaar steeds minder te vertellen. Als ik het dan toch een keer probeer, blijkt elke keer weer dat we op een totaal andere golflengte zitten.’ Angie sluit de deur van haar kamer. Ze kan niet om de nuchtere vaststelling heen dat zij en Ilona giga-ver uit elkaar gegroeid zijn. Vanmiddag is dat nog eens glashelder bewezen. Voor haar althans. Ilona lijkt er niet eens bij stil te staan. Heeft hoegenaamd niets opgemerkt. ‘Ik lijk verdomme fucking Rémy uit “Alleen op de wereld” wel.’ Het meisje ploft languit op bed. De achtergebleven geur van Ilona’s weinig subtiele parfum prikkelt haar neus.
Kalm, rustig, zet Angie de gebeurtenissen van de voorbije maanden nog een keer op een rij. Onderwerp per onderwerp. School. Oké, ze won nooit prijzen als populairste meisje van de klas. Niet bij de jongens, evenmin bij de meisjes. Ze had altijd wel een aantal vriendinnen, Ilona op kop, maar zeggen dat er veel dynamiek uitging van het kliekje dat zij twee en Petra vormden zou de waarheid geweld aandoen. In hun klas waren Ilona en Petra ten andere veel geliefder. Zeker dit schooljaar werd ze ‘het specialleke’, zoals de leerkracht van voordracht haar een tijdje terug goedbedoelend had omschreven. Allemaal de schuld van het theater. Het meisje glimlacht. Schuld is niet het goede woord. Haar punten voor zowat alle exacte vakken zijn dramatisch gedaald, toegegeven. En ze voelt zich meer verwijderd van de anderen in de klas dan ooit. Dat is al even correct. Maar Angie voelt zich fantastisch. Alleen, met wie kan ze dat gevoel delen? Het gevoel dat ze de hele wereld aankan, zolang ze het theater en het podium maar heeft. Het gevoel dat ze eindelijk de richting gevonden heeft die ze met haar leven uit wil. In gedachten ziet het meisje de betere leerlingen van de klas. Grappig. Ze ziet geen enkele reden om Elise of Jo te benijden. Beiden gaan voor rechtenstudies na dit jaar. Gunter, Phoebe en Arne spreken over vertaler-tolk en lopen daar dan weer erg hoog mee op. Zelf had Angie geen uitgesproken ambities. Tot nu. Ze heeft zich de voorbije maanden met overgave op het theatergebeuren gestort, en nu ze weet en voelt wat dat in haar heeft losgemaakt is ze vastbesloten. Na Nieuwjaar zal ze zich herpakken. Voldoende om haar einddiploma te halen. Om dan volgend schooljaar conservatorium te kunnen gaan doen. Actrice of regieassistente worden, het is echt niet zo krankzinnigof vergezocht als Ilona wel lijkt te denken.
Het theater. Angie heeft een goede band weten te ontwikkelen met Bert. Los van de liefde voor het podium die hij bij haar wist wakker te maken vindt Angie zijn passie voor het leven, voor creëren, een gigantische stimulans. Die vaststelling duwt haar met de neus op het feit dat ze behoorlijk volwassen is voor haar leeftijd. Een gesprek met iemand als Bert gààt altijd ergens over. Het is zoveel meer dan de losse, inhoudsloze babbels waar kerels van haar leeftijd altijd mee aan komen zetten. Bovendien kan een man als Bert Carens haar helpen. Zowel met de theorie als met de praktijk van de studie die ze wil gaan volgen. Angie hoopt vurig dat hij het hier, bij dit voor hem ongetwijfeld duffe gezelschap, niet al na één seizoen voor bekeken houdt. Zou ze hem daarop durven aanspreken? Hem vertellen over haar wens om voor het theater te gaan? Even twijfelt het meisje. Wat als de regisseur haar maar een beetje oppepte? Angelina Vercruysse geen echt talent vindt? Een glimlach. Ze weet hoe eerlijk, hard zelfs, Bert geweest is met sommige oudere leden van het gezelschap. Neen, faken zit er bij hem niet in.
Thuis. Angie zucht. Haar gedachten slaan meteen de richting in van haar rapport. De nota van pa was niet vrij van dreiging. Het is niet het moment om hem te verrassen met nieuws dat hij niet wil horen. En ma al evenmin. Als het over haar studiekeuze of die van haar oudere zus Katharina gaat voert pa toch altijd het hoge woord. Met Katharina als een soort levende echo. Ma knikt alleen maar. En zwijgt. Net als Angie.
Verstijfd van het lange liggen krabbelt het meisje overeind. Haar oog valt op de familiefoto’s die samen met twee natuurposters de muur achter haar bureau opfrissen. De meest recente dateert van vorige zomer. Pa’s eerste vrije dag, weet Angie. Met geklede broek en hemd, enkel van de das had hij al afstand gedaan. Nee, dan lukt het ma beter om te leven, niet enkel te bestaan. Zij heeft tenminste… Een nieuwe zucht. Tot haar spijt moet Angie voor zichzelf toegeven dat ma nog maar weinig uitstraling of ambitie over heeft. Vroeger, ja, toen wel. Als kind zag Angie de naam Mimi Vercruysse overal opduiken in de gemeente. Op de affiches van het theatergezelschap, in de lokale politiek, als vrijwilligster. Ze ziet nog zo voor zich hoe ze als kleine opdonder mee affiches ging ‘plakken’. Voelt opnieuw de spanning, de avond van de verkiezingsuitslag, met zijn allen voor de televisie. Vreemd toch… hoe zelfstandiger Katharina en zij werden en hoe meer tijd ma kreeg, hoe minder ze de deur uitging. Nu geeft ze enkel nog les.
‘Mama, waar is je passie gebleven?’ prevelt het meisje voor zich uit. Haar ogen zoeken tevergeefs contact met de rood gepunte grijze kijkers op een glanzende 13×18.
Elke nieuwe pas doet de trap kraken. Bij het afdalen is dat altijd zo, alleen klinkt het geluid Angie dit keer onheilspellender in de oren. Dreigender. Ze weet dat haar pa zijn preek klaar zal hebben. En Katharina zal haar rol van oudere en ‘betere’ zus wel weer met brio vertolken. Het vooruitzicht alleen al zou Angie normaal flink onrustig maken. Een beetje angstig zelfs. Ze heeft dit soort situaties al zo dikwijls meegemaakt. Ze kent het patroon. Het is niet bepaald iets om naar uit te kijken. Alleen… dit keer is het anders.